Muzyka poważna

Piotr Moss - kompozytor; ur. 13 maja 1949, Bydgoszcz. Studiował kompozycję u Piotra Perkowskiego w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie, którą ukończył z wyróżnieniem w 1972. W latach 1976-77 odbył studia uzupełniające u Nadii Boulanger w Paryżu, uzyskując tam nagrodę Stowarzyszenia Przyjaciół Lili Boulanger za całokształt twórczości. 

Utwory Piotra Mossa były wykonywane w wielu krajach Europy, a także w Stanach Zjednoczonych, Singapurze, Kolumbii i Afryce Południowej. Od 1993 kompozytor współpracuje z pisarzem Jeanem-Louisem Bauerem. Razem stworzyli m.in. melodramat Ugui na recytatora i orkiestrę (1993), oratorium Gédéon (1996), dwie opery kameralne: Karla (1996) i Les Ailes de Jean-Pierre (1997), cykl pieśni na tenor i orkiestrę De l’amour... (1994) a ostatnio utwór wokalno-instrumentalny „La Malédiction de Noémia” (2005). Od 1981 Piotr Moss mieszka w Paryżu.

Jego twórczość jest niezwykle obfita i różnorodna. Obejmuje wszelkie gatunki utworów, z wyraźnym nurtem muzyki filmowej i teatralnej, dominującym w jego wcześniejszej twórczości, ale obecnym i dzisiaj, choć na dalszym planie.
Przełomowe znaczenie w biografii Piotra Mossa miał kontakt kompozytora z Nadią Boulanger. Studia u niej spowodowały wzrost zainteresowania Mossa muzyką autonomiczną. Jego utwory charakteryzują się dużą swobodą w wykorzystywaniu rozmaitych technik kompozytorskich, sięganiu do tradycji i stosowaniu nowoczesnego języka muzycznego. Czasami stosuje cytaty z dzieł obcych i własnych.

Emocja muzyki Piotra Mossa jest z ducha romantyczna, kompozytor podkreśla zresztą związki swojej twórczości z romantyzmem i neoromantyzmem mówiąc o humanistycznym aspekcie komponowanej przez siebie muzyki, przez co należy zapewne rozumieć jej przystępność i unikanie częstej wśród współczesnych twórców hermetyczności.

W serii „Muzyka naszych czasów” Polskie Radio, przy współpracy Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego publikuje trzy monograficzne płyty trzech naszych znakomitych kompozytorów: Zbigniewa Bargielskiego, Krzysztofa Knittla i Piotra Mossa. Twórczość Zbigniewa Bargielskiego jest zjawiskiem oryginalnym, świadczącym iż artysta nie ulega modom – a przeciwnie – jest wierny swemu poczuciu piękna, ładu dźwiękowego, wypracowanej przez siebie technice kompozytorskiej. Płyta zawiera 3 jego utwory z udziałem orkiestry - nagrane w Polskim Radiu pod batutą Wojciecha Michniewskiego:
- Requiem
- Trigonalia
- I Koncert skrzypcowy z Wandą Wiłkomirską, dla której utwór został napisany

Karol Kurpiński urodził się w 1785 roku we Włoszakowicach. Karol Kazimierz, który w przyszłości miał się stać jednym z czołowych polskich kompozytorów I połowy XIX wieku, był piątym z sześciorga dzieci Marcina Kurpińskiego i Franciszki z Wańskich, pochodzącej z rodu znanych wielkopolskich muzyków - Jana i Rocha Wańskich. W dwunastym roku życia Karol Kurpiński udał się do miejscowości Sarnowa koło Rawicza, by w tamtejszym kościele, którego proboszczem był brat jego matki ks. Karol Wański, podjąć się pełnienia funkcji organisty.

Beata Bilińska jest jedną z najwybitniejszych polskich pianistek, doktorem habilitowanym Sztuk Muzycznym oraz adiunktem na Akademii Muzycznej Karola Szymanowskiego w Katowicach. Od ponad dwudziestu lat aktywnie działa na polskiej scenie muzycznej występując z koncertami solowymi, recitalami z orkiestrami symfonicznymi oraz kameralnymi. Na swoim koncie ma wiele zagranicznych występów między innymi we Francji, Argentynie, Austrii, Japonii, Irlandii, USA, Szwecji, Szwajcarii czy we Włoszech. Na swoim koncie ma liczne wydawnictwa płytowe, między innymi koncerty fortepianowe Chopina oraz Beethovena.

U podstaw pomysłu na wydawnictwo z największymi polskimi chopinistami był szczytny cel – pomoc japońskim dzieciom, które ucierpiały w wyniku trzęsienia ziemi i tsunami z 11 marca br., zwłaszcza, że – jak się stale dowiadujemy – wstrząsy nie ustają. Pomysłodawcy pięknej akcji to radiowa Trójka i jej szefowa red. Magda Jethon.

Wszyscy, którzy zaangażowali się w to spontaniczne przedsięwzięcie – wykonawcy, realizatorzy czy producenci – zrzekli się naturalnie honorariów. Udział Polskiej Akcji Humanitarnej również nie był zaskoczeniem. Sama zaś Janina Ochojska podkreślała, że Japończycy poradzą sobie i bez nas, ale my, Polacy, chcemy i lubimy pomagać innym.

Druga płyta serii Witold Lutosławski w Polskim Radiu zawiera nagrania dzieł Lutosławskiego, które zostały dokonane pod jego batutą. Wszystkie z udziałem Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia oraz ze znakomitymi polskimi solistami: śpiewaczką Haliną Łukomaską – sopran, pianistką Ewą Pobłocką i z Krzysztofem Jakowiczem – skrzypce. Płyta stanowi bezcenny zapis „artystycznych zdarzeń”, dotyczących tzw. wykonań autorskich oraz wykonań autoryzowanych. Te drugie mają miejsce wówczas gdy, jak w tym przypadku, soliści kreują swe partie bezpośrednio pod okiem (tu pod batutą) Kompozytora. W tym miejscu należałoby otworzyć długą i wielowątkową dyskusję na temat wykonań kompozytorskich. Na ile mogą one być „wykonaniem wzorcowym”? Czy ich istnienie ogranicza, albo czy przeciwnie – wyzwala potrzebę poszukiwania innych jeszcze wizji interpretacyjnych? Pytań jest wiele. Dyskusja mogłaby być fascynująca.

W wyniku współpracy Polskiego Centrum Informacji Muzycznej z Polskim Radiem S. A., przy wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, ukazały się pierwsze płyty nowej serii „Muzyka Polska Dzisiaj – Portrety Współczesnych Kompozytorów Polskich”. Wydanych zostało 10 monograficznych płyt kompaktowych audio poświęconych twórczości współczesnych kompozytorów polskich różnych generacji, mieszkających i działających w Polsce i poza granicami kraju, twórców, którzy pomimo znaczącego dorobku nie posiadali dotąd własnej, monograficznej płyty: Zbigniewa Penherskiego (ur. 1935), Lidii Zielińskiej (ur. 1953), Magdaleny Długosz (ur. 1954), Tadeusza Wieleckiego (ur. 1954), Anny Zawadzkiej-Gołosz (ur. 1955), Jacka Grudnia (ur. 1961), Jarosława Siwińskiego (ur. 1964), Michała Talmy-Sutta (ur. 1969), Ewy Trębacz (ur. 1973) oraz Aleksandra Kościowa (ur. 1974).

Dzięki ścisłej współpracy z kompozytorami, płyty zawierają reprezentatywne dla twórców zestawy utworów w najbardziej cenionych przez nich wykonaniach. Nagrania pochodzą głównie ze zbiorów Biblioteki-Fonoteki Związku Kompozytorów Polskich (POLMIC) oraz z Archiwum Polskiego Radia. Są to przede wszystkim rejestracje festiwali „Warszawska Jesień” i „Warszawskie Spotkania Muzyczne”, cyklów koncertowych „Generacje”, „Portrety Kompozytorów”, „Muzyka Teraz” oraz najwybitniejsze nagrania studyjne Polskiego Radia. Dzięki dużemu zaangażowaniu twórców oraz wielu innych osób i instytucji, zasoby te zostały wzbogacone o pozycje z prywatnych archiwów kompozytorów (głównie ich własne realizacje muzyki elektroakustycznej) oraz cenne nagrania studyjne i koncertowe powstałe w innych ośrodkach.

MUZYKA POLSKA DZISIAJ – PORTRETY WSPÓŁCZESNYCH KOMPOZYTORÓW POLSKICH

W wyniku współpracy Polskiego Centrum Informacji Muzycznej z Polskim Radiem S. A., przy wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, ukazały się pierwsze płyty nowej serii „Muzyka Polska Dzisiaj – Portrety Współczesnych Kompozytorów Polskich”. Wydanych zostało 10 monograficznych płyt kompaktowych audio poświęconych twórczości współczesnych kompozytorów polskich różnych generacji, mieszkających i działających w Polsce i poza granicami kraju, twórców, którzy pomimo znaczącego dorobku nie posiadali dotąd własnej, monograficznej płyty: Zbigniewa Penherskiego (ur. 1935), Lidii Zielińskiej (ur. 1953), Magdaleny Długosz (ur. 1954), Tadeusza Wieleckiego (ur. 1954), Anny Zawadzkiej-Gołosz (ur. 1955), Jacka Grudnia (ur. 1961), Jarosława Siwińskiego (ur. 1964), Michała Talmy-Sutta (ur. 1969), Ewy Trębacz (ur. 1973) oraz Aleksandra Kościowa (ur. 1974).

Dwupłytowe wydawnictwo Polskiego Radia prezentujące dokonania Henryka Czyża, wybitnego dyrygenta kompozytora i pedagoga, który dyrygował orkiestrami filharmonii: leningradzkiej, berlińskiej, sztocholmskiej, madryckiej oraz orkiestrami: BBC i Santa Cecilia. W jego rozległym repertuarze dużo miejsca zajmowały formy oratoryjne, muzyka klasycyzmu i współczesna. Na polskie sceny operowe i estrady koncertowe wprowadził między innymi wiele utworów Igora Strawińskiego, Artura Honeggera i Claude Debussy'ego.

Henryk Wars, właściwie Henryk Warszawski – kompozytor, aranżer, pionier jazzu w Polsce, pianista oraz dyrygent, kojarzony głownie z muzyką rozrywkową i filmową, komponował także duże formy symfoniczne. Dzieła symfoniczne Henryka Warsa, które powstały w jego amerykańskim okresie (1947-1977) zostały odkryte dopiero pod koniec lat 90 XX wieku. Na płycie nagranej przez Polską Orkiestrę Radiową znajdziecie monumentalną Symfonię nr 1 (1949), trzyczęściowe symfoniczne Szkice miejskie (1951 re. 1974), uwerturę koncertową Maalot (1974) a także błyskotliwy jednoczęściowy Koncert na fortepian i orkiestrę (1950) w interpretacji pianisty Piotra Orzechowskiego.

Dzieła te stanowią istotny element historii muzyki polskiej XX wieku i jednocześnie ukazują w nowym świetle dorobek kompozytora, którego muzyka nie traci na popularności wśród kolejnych pokoleń fanów.

Chopinowski dorobek fonograficzny przedstawicieli polskiej tradycji pianistycznej bez wątpienia należy do najbardziej imponujących na świecie. Wielu znakomitych polskich muzyków, dokonując licznych nagrań dzieł Fryderyka Chopina, do dziś poprzez swoje wykonania wyraża ogromny entuzjazm wobec tej twórczości.

Chcąc przypomnieć sylwetki wybranych wybitnych polskich pianistów prezentujemy w ich interpretacjach najbardziej znane utwory Fryderyka Chopina. Album ten powinien więc spełnić oczekiwania zarówno melomanów, poszukujących krótkiego przewodnika po szczególnie reprezentatywnych przejawach twórczości polskiego kompozytora, jak i miłośników polskiej pianistyki.

Umieszczone w albumie nagrania to zarówno studyjne interpretacje utrwalane przez lata dla Polskiego Radia, jak i te zarejestrowane podczas występów publicznych. Materiał ten jest bezcenną wizytówką naszej narodowej tradycji wykonawczej, tym bardziej, że większość nagrań ukazuje się na CD po raz pierwszy.

Niniejszy album został uzupełniony o Mazurek a-moll op. 17 nr 4 w interpretacji rosyjskiej pianistki Natalii Gawriłowej, której wykonanie mazurków zarejestrowane podczas VIII Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina w Warszawie od wielu lat uważam za wzorcowe i bardzo niesłusznie zapomniane.

Dariusz Marciniszyn

15 Inwencji dwugłosowych BWV 772-786 i 15 Sinfonii na trzy głosy BWV 787-801. Lekcje śpiewności, nauki o kontrapunkcie, prowadzeniu głosów i artykulacji udzielonej przez Wielkiego Bacha dla młodszych i starszych adeptów gry na klawesynie.

Lilianna Stawarz- klawesynistka-solistka-kameralistka-czasami szef orkiestry. Pedagog. Entuzjastka muzyki instrumentalnej i wokalnej epoki baroku. Muzyk, który często słyszy kolorami i widzi muzykę. Niepoprawna optymistka.