Muzyka poważna

Upamiętnienie światowej sławy dyrygenta i kompozytora oraz mistrzowski popis czołowych polskich zespołów symfonicznych: Orkiestry Polskiego Radia w Warszawie i NOSPR w Katowicach.

Gdyby nie wypadek, któremu podczas wojny uległ w rodzinnym Lwowie, Stanisław Skrowaczewki (1923-2017) zostałby zapewne pianistą-wirtuozem. Kontuzjowany w obie dłonie poświęcił się jednak komponowaniu i dyrygowaniu orkiestrami - i jeszcze przed trzydziestką osiągnął spektakularne, europejskie sukcesy. Pracował w Krakowie, Wrocławiu, Katowicach i Warszawie, w Paryżu studiował u Nadii Boulanger, zdobywał laury międzynarodowych konkursów kompozytorskich i dyrygenckich. W 1956 r. poprowadził orkiestry z Cleveland, Nowego Jorku, Pittsburgha i Cincinnati, a w 1960 r. podjął decyzję o pozostaniu w USA na stałe. Zamieszkał w Minneapolis, gdzie szefował orkiestrze symfonicznej i skąd coraz częściej wyjeżdżał na zaproszenia filharmonii i oper w Nowym Jorku, Berlinie, Wiedniu, Londynie, Amsterdamie, Paryżu, Tokio… Nagrał dziesiątki płyt (zasłynął zwłaszcza interpretacjami monumentalnych dzieł austriackiego neoromantyka Antona Brucknera), nigdy też nie przestał pielęgnować związków z ojczyzną - zwłaszcza w ostatnich dekadach swojego życia był w Polsce częstym - witanym z honorami - gościem.

Muzyka Chopina, Elsnera i Dobrzyńskiego, 150-letni angielski fortepian i małżeński duet wirtuozów. Grając na cztery ręce, Agnieszka i Krzysztof Książkowie stworzyli album bez precedensu w światowej fonografii.

Ukochany kompozytor Polaków miał zaledwie 16 lat, gdy - nie bez wpływu Józefa Elsenera, swojego nauczyciela w warszawskim Konserwatorium, który z upodobaniem pisał muzykę na cztery ręce - przeniósł na papier wariacje na temat „Pieśni Moore’a” niemieckiego kompozytora Ferdynanda Riesa. Młodzieńczy rękopis geniusza, stworzony trochę dla zabawy, a trochę z towarzyskiej konieczności, nigdy nie trafił do druku. Jego fragmenty odnalazły się dopiero w latach 60. XX wieku, a całość zrekonstruował pianista i kompozytor Jan Ekier. I choć trwający ok. 7 minut utwór nie jest częścią chopinowskiego, żelaznego kanonu, to dla współczesnych, młodych artystów okazał się pretekstem, by stworzyć fascynującą opowieść o salonowym muzykowaniu w Warszawie w początkach XIX wieku.

Międzynarodowe inspiracje, natchnione kompozycje, wybitni wykonawcy. Nowa płyta Polskiego Radia to bilet do azylu, w którym harmonię ośmiu ludzkich głosów dopełnia brzmienie najbardziej polskich „skrzypiec” na świecie - suki biłgorajskiej.

Tamara Granat (laureatka prestiżowych konkursów pianistycznych, animatorka kultury i wieloletnia liderka DUO GRANAT) i Adrian Kreda (obecnie dziekan w Konserwatorium Muzycznym
w szwajcarskiej Genewie) znają się od 35 lat. Podzielają pasję do gry w duecie i potrzebę realizacji ambitnych, nietuzinkowych przedsięwzięć. Są m.in. autorami opracowania tango operity Astora Piazzolli „Maria de Buenos Aires” na dwa fortepiany, głos, parę taneczną i perkusję, jako pierwsi w Polsce zaprezentowali koncert Maksa Brucha op. 88a (z wenezuelskim dyrygentem Gerardo Estradą i Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Częstochowskiej), grywają koncerty z orkiestrami i recitale na całym świecie, prezentując zarówno autorskie wizje i projekty, jak i repertuar klasyczny; nagrywają płyty oraz programy radiowe i telewizyjne, prowadzą międzynarodowe kursy mistrzowskie; nie stronią od muzyki popularnej (program „Melodie dużego ekranu”).

Tamara Granat (laureatka prestiżowych konkursów pianistycznych, animatorka kultury i wieloletnia liderka DUO GRANAT) i Adrian Kreda (obecnie dziekan w Konserwatorium Muzycznym
w szwajcarskiej Genewie) znają się od 35 lat. Podzielają pasję do gry w duecie i potrzebę realizacji ambitnych, nietuzinkowych przedsięwzięć. Są m.in. autorami opracowania tango operity Astora Piazzolli „Maria de Buenos Aires” na dwa fortepiany, głos, parę taneczną i perkusję, jako pierwsi
w Polsce zaprezentowali koncert Maksa Brucha op. 88a (z wenezuelskim dyrygentem Gerardo Estradą i Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Częstochowskiej), grywają koncerty z orkiestrami
i recitale na całym świecie, prezentując zarówno autorskie wizje i projekty, jak i repertuar klasyczny; nagrywają płyty oraz programy radiowe i telewizyjne, prowadzą międzynarodowe kursy mistrzowskie; nie stronią od muzyki popularnej (program „Melodie dużego ekranu”).

„Melodies. The Magic Mountain” jest drugą płytą tego składu, którego członkowie zdążyli się już zaprezentować fanom jazzu w kilkunastu krajach, na trzech kontynentach, jako wrażliwi artyści o niezwykle lirycznym podejściu do tworzonej przez siebie muzyki.

Piąta część, ostatnia, obejmuje nagrania Psalmów proroczych i części trzeciej Psalmów błagalnych (CD 1) oraz Psalmów Pochwalnych (CD 2).

Grupę Psalmów błagalnych zamyka dziesięć pozostałych utworów, po dwudziestu sześciu prezentowanych w poprzednich częściach wydawnictwa. Dominującym motywem tych psalmów jest wołanie o ratunek i zmiłowanie. Psalmy prorocze wyrażają zaś nadzieję i oczekiwanie na przyjście Mesjasza. Ostatnia część „Opera omnia” Mikołaja Gomółki to Psalmy pochwalne. To hymny kierowane bezpośrednio do Stwórcy, opisujące dzieła, jakich Bóg dokonał dla przeszłych pokoleń.

Na płytach, oprócz Chóru Polskiego Radia, występują też goście: Elisabeth Rumsey – viola basowa, Andrzej Mikołaj Szadejko – pozytyw i Maciej Gocman – śpiew na CD 1 oraz sama Agnieszka Budzińska-Bennett – śpiew/harfa gotycka i zespół instrumentów dawnych Compass Viol Consort na CD 2.

Piąta część, ostatnia, obejmuje nagrania Psalmów proroczych i części trzeciej Psalmów błagalnych (CD 1) oraz Psalmów Pochwalnych (CD 2).

Grupę Psalmów błagalnych zamyka dziesięć pozostałych utworów, po dwudziestu sześciu prezentowanych w poprzednich częściach wydawnictwa. Dominującym motywem tych psalmów jest wołanie o ratunek i zmiłowanie. Psalmy prorocze wyrażają zaś nadzieję i oczekiwanie na przyjście Mesjasza. Ostatnia część „Opera omnia” Mikołaja Gomółki to Psalmy pochwalne. To hymny kierowane bezpośrednio do Stwórcy, opisujące dzieła, jakich Bóg dokonał dla przeszłych pokoleń.

Na płytach, oprócz Chóru Polskiego Radia, występują też goście: Elisabeth Rumsey – viola basowa, Andrzej Mikołaj Szadejko – pozytyw i Maciej Gocman – śpiew na CD 1 oraz sama Agnieszka Budzińska-Bennett – śpiew/harfa gotycka i zespół instrumentów dawnych Compass Viol Consort na CD 2.

Orkiestra Polskiego Radia w Warszawie, poprowadzona przez swego dyrektora artystycznego Michała Klauzę, dokonała nagrania „Nędzy uszczęśliwionej” podczas koncertu w dniu 19 września 2021 roku, w Studiu Koncertowym Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego w Warszawie, inaugurując swój Sezon Artystyczny 2021/2022. Partie wokalne i mówione wykonali Justyna Stępień – sopran, Justyna Reczeniedi – sopran, Sylwester Smulczyński – tenor, Robert Gierlach – bas-baryton i Wojciech Gierlach – bas. We fragmentach mówionych wziął również udział wybitny warszawski aktor, Krzysztof Wakuliński.

Psalmy mądrości odpowiadają na podstawowe pytanie „jak żyć” lub „jak pozostać dobrym człowiekiem”. Siedemnaście Psalmów błagalnych pojawiło się już na poprzedniej części wydawnictwa. Tym razem zaprezentowano kolejnych dziewięć wykonywanych wyłącznie a cappella i siedem Psalmów Syjonu, których tematem jest pochwała świątyni jerozolimskiej.

Na płytach, oprócz Chóru Polskiego Radia, występują też goście: belgijski zespół Oltremontano Antwerpen (Martin Bolterauer – cynk, Robert Schlegl – puzon, Juan Gonzalez Martinez – puzon i Cameron Drayton – puzon) na  CD 1 oraz Anna Zawisza – śpiew i Marcin Szelest – organy na CD 2.

Każda z poprzednich części nagrania Psalmów Mikołaja Gomółki zyskała duże uznanie, również ze względu na niezwykle staranne przygotowanie edytorskie serii. Wszystkie były nominowane do nagrody Fryderyk, zaś część pierwsza otrzymała nagrodę Stowarzyszenia Wydawców Katolickich Feniks 2019.

Płyta wydana w związku z Jubileuszem Krzysztofa Pendereckiego w roku 2013 r., zawiera utwory chóralne Mistrza (a cappella)z różnych okresów jego twórczości.  Chór Polskiego Radia pod dyrekcją Agnieszki Franków –Żelazny nagrał m.in. mszę Missa Brevis, Pieśń Chrubinów, hymny: O gloriosa Virginum, Veni Creator,  a także chóralne fragmenty wielkich dzieł kompozytora: De perofundis (z oratorium Siedem Bram Jerozolimy) , Agnus Dei(z Polskiego Requiem), Miserere mei , Dei (z Pasji wg św. Łukasza). Znakomite nagranie opatrzone jest wnikliwym komentarzem Małgorzaty Janickiej-Słysz na temat twórczości chóralnej Krzysztofa Pendereckiego.

W repertuarze koncertu znalazły się kompozycje Fryderyka Chopina, w tym oczywiście cykl nagrodzonych mazurków. Program został jednak poszerzony o kompozycje Johannesa Brahmsa. Ich umieszczenie w programie recitalu jedynie na pierwszy rzut oka jest nieoczywiste w kontekście twórczości Chopina.

Jakub Kuszlik mówi o swoim wyborze w następujący sposób: Brahmsa i Chopina łączy wielowymiarowe podejście do muzyki. W swojej twórczości odnoszą się do klasycznych tradycji poprzedzających ich epokę, jednocześnie wzbogacając je o swój indywidualny i innowacyjny język muzyczny. Z drugiej strony muzyka obu kompozytorów zawiera w sobie bardzo silny ładunek emocjonalny. Takie dzieła od zawsze wzbudzały we mnie zainteresowanie i chętnie podejmowałem się próby ich odczytania oraz głębszego zrozumienia.

Prezentowana płyta jest artystyczną wizytówką trzydziestoletniego tenora. Long Long nagrał fragmenty ról, w których jest obsadzany  (Alfredo z Traviaty oraz Książę Mantui z Rigoletta Verdiego). Artysta prezentuje się też w ariach z oper, w których chciałby występować w przyszłości. Rozległą skalę swych możliwości prezentuje w arii Tamina z Czarodziejskiego fletu Mozarta. I oczywiście Moniuszko, który w osobie Long Longa zyskał nowego ambasadora. Mówi się, że arię Stefana z III aktu opery Straszny Dwór Long Long wykonał podczas Konkursu im. Stanisława Moniuszki w 2019 roku lepiej, niż niejeden Polak.

Stanisław Rybarczyk, dyrektor artystyczny Międzynarodowego Festiwalu Moniuszkowskiego w Kudowie Zdroju złożył Piotrowi Baronowi takie zamówienie – Moniuszko na jazzowo – pod koniec 2012 roku właśnie. Artysta entuzjazmu nie okazał, co Rybarczyk teraz opisuje w tekście na płycie. Ostatecznie jednak Baron, zainspirowany słynnym wydawnictwem „Legrand Jazz”, powstałym pod koniec lat 50. ubiegłego stulecia, dwa i pół roku przed urodzeniem naszego znakomitego jazzmana, zmierzył się z tematem. Rybarczyk pisze, że jazzowy koncert podczas Festiwalu Moniuszkowskiego w Kudowie, w sierpniu 2013 roku był „strzałem w dziesiątkę”, a publiczność „odjechała”.

Jan Krenz Diamentowe Batuty - to album dwupłytowy, pierwszy z serii 12 albumów polskich dyrygentów, laureatów Diamentowej Batuty.
Diamentowa Batuta to nagroda indywidualna przyznawana przez Zarząd Polskiego Radia "za wybitne kreacje artystyczne, rozsławianie muzyki polskiej w kraju i za granicą oraz przybliżanie jej milionom słuchaczy Polskiego Radia”. Laureatami nagrody są dyrygenci: Jan Krenz, Stefan Rachoń, Stanisław Wisłocki, Antoni Wit, Krzysztof Penderecki, Kazimierz Kord, Stefan Stuligrosz, Jerzy Maksymiuk, Jerzy Semkow, Stanisław Skrowaczewski, Tadeusz Strugała i Jacek Kaspszyk.

Jan Krenz Diamentowe Batuty - to album dwupłytowy, pierwszy z serii 12 albumów polskich dyrygentów, laureatów Diamentowej Batuty.
Diamentowa Batuta to nagroda indywidualna przyznawana przez Zarząd Polskiego Radia "za wybitne kreacje artystyczne, rozsławianie muzyki polskiej w kraju i za granicą oraz przybliżanie jej milionom słuchaczy Polskiego Radia”. Laureatami nagrody są dyrygenci: Jan Krenz, Stefan Rachoń, Stanisław Wisłocki, Antoni Wit, Krzysztof Penderecki, Kazimierz Kord, Stefan Stuligrosz, Jerzy Maksymiuk, Jerzy Semkow, Stanisław Skrowaczewski, Tadeusz Strugała i Jacek Kaspszyk.

Na płycie „Leopold Stokowski in Poland” znajdziemy, nigdy wcześniej nie udostępnione fonograficznie, jedyne i niepowtarzalne kreacje „Bajki” Stanisława Moniuszki i „Stabat Mater” Karola Szymanowskiego, a także „I Symfonii” Witolda Lutosławskiego. Co prawda ten ostatni nie był zadowolony z interpretacji utworu, ale być może niechęć kompozytora należy złożyć na karb czasu, który minął od wymyślenia i opracowania ostatecznej wersji tej jednej z pierwszych kompozycji Lutosławskiego.

Dla każdego, kto włoży ten krążek do odtwarzacza, ciekawostką będą rozpoczynające płytę zapisy dźwięków z powitania Leopolda Stokowskiego w Polsce, w maju 1959 roku i płytę kończący krótki wywiad ze Stokowskim, przeprowadzony również w maju 1959 przez Witolda Stankowskiego z Polskiego Radia, w warszawskim Hotelu Bristol.

Polskie Radio postanowiło oddać cześć polskim twórcom, których los zmusił do opuszczenia Polski i tworzenia poza ukochaną ojczyzną, wyjątkowym, trzyczęściowym wydawnictwem. Nosi ono tytuł "Sercem Polak, a talentem świata obywatel".

Na okolicznościowe wydawnictwo, którego tytuł jest fragmentem cytatu Cypriana Kamila Norwida opublikowanego po śmierci na emigracji Fryderyka Chopina, składają się dwie płyty CD oraz aż 126-stronicowa książeczka. Całość ukaże się 7 maja 2021 roku.

"Sercem Polak, a talentem świata obywatel" to połączenie muzyki, słowa i obrazu.

Muzyka znajdzie się w części trzeciej i wypełni dwie płyty CD. Będzie można na nich usłyszeć wielkich Polaków, którzy tworzyli na emigracji i nierzadko stali się tam wielkimi postaciami w swoich dziedzinach. Co więcej, nigdy nie zapominali podkreślać swego pochodzenia i nierzadko poza granicami ojczyzny prowadzili działalność patriotyczną w kręgach polonijnych. Niektórzy z nich mieli szczęście wystąpić dla rodaków w Polsce, którzy witali ich z entuzjazmem. Inni, jak wspomniany Fryderyk Chopin, nigdy do Polski nie wrócili.

Prezentowane na płycie nagranie powstało przede wszystkim dzięki zaangażowaniu Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej, współwydawcy albumu, przy udziale Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL.

Tomasz Radziwonowicz poprowadził osobiście w dniach 18 i 19 października 2021 roku, w Studiu Koncertowym Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego, orkiestrę SINFONIA VIVA, a także Warszawski Chór Międzyuczelniany i Chłopięcy Chór ARTOS im. Władysława Skoraczewskiego. Partie solowe wykonali znakomici Anna Mikołajczyk-Niewiedział (sopran), Aneta Łukaszewicz (mezzosopran), Rafał Bartmiński (tenor) i Robert Gierlach (bas-baryton).

Rok 2019 był w Polsce Rokiem Stanisława Moniuszki. Kasia Moś uczciła pamięć o kompozytorze , dając niezapomniany koncert w sali NOSPR w Katowicach.
Zapis tego wyjątkowego wydarzenia ukazuje się na płycie "Moniuszko 200" z towarzyszeniem jednej z najlepszych orkiestr kameralnych w Europie - Orkiestry Kameralnej Miasta Tychy AUKSO pod batutą Marka Mosia.

Album składa się z płyty CD i DVD w wersji koncertowej. Za warstwę muzyczną i aranżację odpowiedzialni są: Mateusz Moś (skrzypce, brat Kasi) i Mateusz Kołakowski (fortepian).

Na scenie oprócz orkiestry i wokalistki pojawili się także muzycy zespołu Kasi: Mateusz Kołakowski (fortepian, instrumenty klawiszowe), Mateusz Moś (skrzypce, wokal, kompozycje/aranżacje) Maciej Magnuski (gitara basowa, syntezator basowy Moog) i Tomasz Mądzielewski (perkusja).

„Cellotapes” to zbiór utworów na wiolonczelę (często nagrywaną na wiele nakładających się  ścieżek) i subtelną elektronikę. Także gra słów: tytuł w języku angielskim oznacza po prostu „taśmy klejące”, a zamysłem Michała Pepola jest, aby te „taśmy” były ideą spinającą różne gatunkowo utwory w spójną całość: Bach vs. współczesność, fonograficzna premiera słynnej kompozycji Pawła Mykietyna, kultowe dzieła europejskiego i amerykańskiego minimalizmu. I - przede wszystkim - nowa, autorska muzyka, którą Pepol już teraz kreśli swoje działania w przyszłości.

4 Symfonie Johannesa Brahmsa z Narodową Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia w Katowicach zarejestrowane na przełomie 2008/2009 to zdarzenie nie mające swojego odpowiednika w całej dyskografii Maestro Jerzego Semkowa. Maestro Semkow należał to tzw. starej szkoły. Nie dopuszczał nagrywania „po kawałku”. Uważał, że to zabija tok muzycznej narracji.Sesje z NOSPR przebiegały zatem w konwencji koncertowej, dyrygentowi zależało na zachowaniu linii czystego koncertowego wykonania.

BARBARA HESSE-BUKOWSKA – RETROSPECTIVE
„Gra Hesse-Bukowskiej – pisał w 1957 roku wielki krytyk i pisarz muzyczny Bohdan Pociej – jest skupiona, dojrzała i bardzo kulturalna. Nie zaliczyłbym artystki do rzędu olśniewających wirtuozów, ale do klasy pianistów nie goniących za błyskotliwym, popisowym efektem, a skoncentrowanych tylko na dokładnym odczytaniu muzyki.” Trudno dziś byłoby trafniej scharakteryzować grę Barbary Hesse-Bukowskiej, jednej z najbardziej zasłużonych dla powojennej polskiej tradycji pianistycznej artystek.

Piotr Sałajczyk wielokrotnie nagradzany pianista i kameralista, a także ceniony pedagog, zaliczany do grona najwybitniejszych polskich wykonawców swojej generacji, zainteresował się twórczością Mieczysława Weinberga przy okazji zbliżania się setnej rocznicy urodzin kompozytora. Jedną z pasji Sałajczyka, który ma na koncie wiele prawykonań muzyki najnowszej, jest przywracanie salom koncertowym twórczości kompozytorów nieco zapomnianych.

Sonaty Mieczysława Weinberga na tyle zainspirowały Piotra Sałajczyka, że w roku 2019 włączył na stałe do swojego repertuaru koncertowego siedem spośród nich. Powołał też do życia Weinberg Trio, które oprócz niego tworzą skrzypek Szymon Krzeszowiec i wiolonczelista Arkadiusz Dobrowolski. Panowie koncertują wspólnie do dziś.

Jan Krenz Diamentowe Batuty - to album dwupłytowy, pierwszy z serii 12 albumów polskich dyrygentów, laureatów Diamentowej Batuty.
Diamentowa Batuta to nagroda indywidualna przyznawana przez Zarząd Polskiego Radia "za wybitne kreacje artystyczne, rozsławianie muzyki polskiej w kraju i za granicą oraz przybliżanie jej milionom słuchaczy Polskiego Radia”. Laureatami nagrody są dyrygenci: Jan Krenz, Stefan Rachoń, Stanisław Wisłocki, Antoni Wit, Krzysztof Penderecki, Kazimierz Kord, Stefan Stuligrosz, Jerzy Maksymiuk, Jerzy Semkow, Stanisław Skrowaczewski, Tadeusz Strugała i Jacek Kaspszyk.

Album zawiera nagranie jednoaktowej opery Hagith Karola Szymanowskiego wykonanej na koncercie inaugurującym Sezon Artystyczny 2018/2019 Polskiej Orkiestry Radiowej.

Oprócz Polskiej Orkiestry Radiowej w koncercie wzięli udział: Chór Filharmonii Narodowej (przygotowany przez Bartosza Michałowskiego) i znakomici soliści: Wioletta Chodowicz - sopran (rola tytułowa), Ryszard Minkiewicz - tenor, Andrzej Lampert – tenor, Dariusz Machej – bas-baryton i Łukasz Rosiak – baryton.

Album otrzymał nagrodę Fryderyk 2020 w kategorii Muzyka Poważna: Album Roku Muzyka Oratoryjna i Operowa.