Muzyka źródeł vol. 15 Polacy w Brazylii i Argentynie [CD]

Wykonawca: Różni wykonawcy
Data Produkcji: 25.02.2013

Informacja o serii Muzyka Źródeł

Seria Muzyka Źródeł Polskiego Radia została nazwana „Oskarem Kolbergiem w dźwięku”. Płyty z tej serii prezentują prawdziwe skarby muzycznego folkloru Polski. Nagrania (w wielu przypadkach dziś już historyczne) autentycznych kapel i śpiewaków ludowych, prezentowane są według regionów.

Kolekcja ta stanowi świadectwo kultury narodowej i jest równocześnie muzyczną mapą regionów Polski. Jej poznanie to droga do kulturowych korzeni.

Nagrania były dokonywane w różnych warunkach, zarówno u wykonawców w domu podczas terenowych wypraw redaktorów Polskiego Radia, jak i podczas rozmaitych imprez regionalnych bądź ogólnopolskich, wśród których najważniejsze miejsce zajmuje Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu.
Celem prowadzonej przez lata dokumentacji było utrwalenie szybko zmieniającego się krajobrazu kultury ludowej w różnych regionach Polski, rejestracji muzyki mniejszości etnicznych i narodowych, zamieszkujących nasz kraj, a także Polaków mieszkających obecnie poza granicami kraju. Wybrane nagrania najwybitniejszych wykonawców - ludowych muzyków i śpiewaków znajdują się na wszystkich płytach serii, która obecnie liczy 27 płyt.

Informacja o płycie

Płyta jest dokumentem zachowania języka i tradycji przez Polaków zamieszkujących stany: Rio Grande do Sul, Santa Caterina i Parana - potomków emigrantów z przełomu lat 80. i 90. XIX w.  Prawie cała muzyczna tradycja Polaków z Brazylii i Argentyny nawiązuje ściśle do folkloru macierzystego. Zagadka zachowawczości kryje się w niezmiennym, żmudnym i ubogim trybie życia rolniczego, a pogodne usposobienie wykonawców wynika z braku konieczności lub przymusu zaniechania własnej tradycji w nowym środowisku. To fascynujący dokument pamięci muzycznej i tradycji Polaków za Oceanem.

            Wśród zarejestrowanych na płycie 50 melodii przeważa styl wykonawczy i repertuar nawiązujący do Polski wschodniej i południowowschodniej. Dominują pieśni i tańce weselne: dostojne chodzone-polonezy z tekstem o metamorfozach panny młodej i szykowaniu posagu, przyśpiewkowe melodie mazurkowe, melodie o rytmice marszowej, w tym marsz weselny.

            Obok pieśni i przyśpiewek weselnych na płycie prezentowane są pieśni obyczajowe, powszechne, wykonywane także w trakcie wesela, np. pieśń o wyborze męża, pieśni zalotne w rytmie walca, czy pieśń o "szanownym Jasińku" w rytmie mazurkowym.

            Zbliżone wykonawczo i melodycznie do Polski centralnej i wschodniej są też pieśni religijne. Pieśni te zawierają rytmy chodzonego poloneza lub powolnego mazurka, nawiązują też do pieśni dziadowskiej, czy lamentacji.

            Niektóre melodie zostały być może upowszechnione przez działającą w Brazylii w okresie międzywojennym szkołę, np. stare melodie balladowo - wojskowe, których tematem są wędrówki wojenne, wydarzenia powstańcze (śląskie), czy perypetie miłosne.

            Wśród Polaków w Argentynie pieśni religijne to główny nurt rodzimej tradycji muzycznej. Tylko jedna świecka pieśń (popularny walc) reprezentuje polski folklor muzyczny z Argentyny. Jedynie 6 przykładów świadczy o wymianie muzycznej ze światem zewnętrznym - 3 nawiązania niemieckie i 3 brazylijskie.

Wydanie płyty odbyło się przy wsparciu finansowym Instytutu Muzyki i Tańca.